RIJKSMUSEUM VERWERFT TWEE ZELFPORTRETTEN HENDRIK VALK


Conservator Ludo van Halem en Else Valk bij het schilderij van Valk in het Rijksmuseum

Het Rijksmuseum in Amsterdam heeft in december 2021 twee zelfportretten van de kunstenaar Hendrik Valk (1897-1986) in de collectie opgenomen, als schenking van diens dochter, mw. Else Valk. Op 17 december j.l. werd dit feit feestelijk in het museum gevierd bij de collectiepresentatie van de 20e eeuw, in aanwezigheid van conservator Ludo van Halem.


Hendrik Valk, Zelfportret met boeddhistische gedenkplank, 1933
Olieverf op doek, 65 x 45,5 cm
Rijksmuseum

Hendrik Valk, Zelfportret, 1938
Olieverf op board, 50 x 40 cm
Rijksmuseum

Het Rijksmuseum verzamelt zelfportretten van kunstenaars, door alle eeuwen heen, en zowel op papier als geschilderd. Valks schilderijen, van verschillende stijlfasen uit zijn oeuvre, passen in stilistisch opzicht bij werken in de collectie. Zijn neorealistische Zelfportret met boeddhistische gedenkplank (1933) past bijvoorbeeld mooi bij zelfportretten van Carel Willink en Edgar Fernhout uit dezelfde periode. Het is minder fijn en gedetailleerd geschilderd, maar toont even goed de tendens van de jaren dertig om terug te keren naar een naturalistische werkelijkheidsweergave. Tegelijkertijd laat Valk zich bij dit zelfonderzoek van zijn gevoelige, spirituele kant zien.

Het andere Zelfportret (1938) toont Valk in de stijl waarvan hij bekend is. Hierbij reduceert hij de zichtbare werkelijkheid tot de essentie, door de toepassing van alleen rechte lijnen en kleurvlakken, en een minimum aan detail. Dit portret zal op termijn in de collectiepresentatie aan bod komen.

Naast het Rijksmuseum hebben o.a. Museum de Lakenhal in Leiden, Museum Arnhem, het Frans Hals Museum in Haarlem, het Literatuur Museum in Den Haag, Rijksmuseum Twenthe in Enschede en Museum De Wieger in Deurne werk van Hendrik Valk in bezit.